Patiënten die al ver gevorderd zijn in hun tbs-behandeling en onbegeleid op verlof gaan, hebben de mogelijkheid om buiten de muren van FPC Dr. S. van Mesdag te werken. Intern-trajectbegeleiders (ITB) Miranda, Jasper en Sandra vertellen hoe zij zorgen dat patiënten ‘buiten’ aan werk komen.
Wat doen intern-trajectbegeleiders?
Hun doelgroep vormen patiënten in de uitstroom met een onbegeleid-verlofstatus. De intern trajectbegeleiders zoeken samen met deze patiënten een passende werkplek buiten de kliniek en begeleiden patiënten rondom hun werk. Dat kan betaald werk zijn, maar vaker is het gesubsidieerd werk of vrijwilligerswerk. Daarnaast heeft Van Mesdag een beperkt budget om werkplekken in te kopen; vaak gebruikt ITB dit voor moeilijk plaatsbare patiënten die extra begeleiding nodig hebben, omdat ze niet beschikken over voldoende arbeidsvaardigheden, een LVB hebben, etc. Op zo’n werkplek toetst ITB hun arbeidsvaardigheden (komen ze op tijd, houden ze zich aan afspraken, etc.) om te kijken of ze verder door kunnen stromen. De groep met beperkte arbeidsvaardigheden is momenteel heel groot en groeit ook nog.
Patiënten worden bij ITB aangemeld als ze aan het eind zijn van hun behandeling. Miranda: “We houden dan eerst een gesprek met de behandelcoördinator, de mentor en de patiënt om te kijken wat voor soort werk de patiënt zou willen, wat hij aankan, etc. Ook kijken we naar de stip op de horizon: wat is het toekomstperspectief van deze patiënt? Die zaken moeten wel op elkaar aansluiten.” Jasper: “Risicomanagement is hierin heel belangrijk. We moeten goed weten hoe de begeleiding tijdens het werk eruit moet zien, wat voor soort werk wel kan en wat niet.” Sandra: “De werkgever moet van ons handvatten krijgen hoe ze met de patiënt om moeten gaan. Want onze patiënten moeten daar wel goed begeleid worden.”
Hoe vinden jullie passend werk voor patiënten?
Na de aanmelding van een patiënt gaat ITB op zoek naar een werkplek. Ze houden vacatures in de gaten en gaan zelf achter werkplekken aan. Soms heeft een patiënt zelf een vacature gezien bij een uitzendbureau. ITB gaat met een potentiële werkgever in gesprek en als die akkoord gaat, moet de behandelcoördinator nog instemmen met deze werkplek. Jasper: “We moeten bij een werkgever veel uitleggen over tbs en over wat de patiënt nodig heeft. Het is belangrijk dat de werkgever dat goed begrijpt. Goede afspraken vormen het fundament van de samenwerking.”
Om wat voor werk gaat het?
Het is erg druk bij ITB: ze hebben momenteel de helft van hun caseload buiten de kliniek aan het werk. De andere helft is aangemeld bij ITB, daar zijn ze mee in gesprek of die staan op een wachtlijst. Het werk varieert van vrijwilligerswerk, betaald werk bij de Herepoort (op de bouwplaats bij de aanpak van de ringweg) tot gesubsidieerd werk bij Iederz. Sandra: “We hadden een patiënt die bij een houtbewerkingsbedrijf werkte. Hij heeft inmiddels een VO (voorwaardelijk ontslag van de tbs) gekregen en heeft nu een betaalde baan.” Jasper: “En een patiënt die bij de Stichting Leerbouwen een opleiding tot stucadoor volgde, die heeft nu ook een VO en een betaalde baan. Dit zijn wel de uitzonderingen, 95 % van de patiënten is hier niet toe in staat.”
Wat vinden patiënten ervan om aan het werk te kunnen?
Sandra: “Werk buiten de deur geeft patiënten veel voldoening en plezier. Ze voelen dat ze er echt toe doen, dat ze ergens bij horen en dat ze zinvol bezig zijn. Sommigen hadden nog nooit gewerkt en hadden niks waarvoor ze hun bed uit moesten komen.”
Hoe onderhoud je contacten met werkgevers?
Jasper: “We zouden graag meer tijd hebben om te netwerken bij bedrijven, contacten te leggen en te pionieren.” Miranda: “We evalueren regelmatig met de werkgevers en onderhouden het contact om de relaties goed te houden. We zijn zuinig op de werkgevers.” Sandra: “Voor de werkgevers zijn wij het gezicht van Van Mesdag. We zijn voor hen het aanspreekpunt. Wij willen het van hen ook weten, als een patiënt niet op komt dagen of zegt dat hij een tandartsafspraak heeft. Wij moeten het verantwoorden.” Miranda: “We nodigen veel mensen van bedrijven en organisaties uit voor een rondleiding door de kliniek, zodat ze een beter beeld krijgen van wat tbs eigenlijk is. Werkt een patiënt al bij hen, dan doen we de rondleiding samen met hem. Je moet tijd investeren om een relatie op te bouwen met een (potentiële) werkgever. Het is niet gemakkelijk om de patiënten buiten aan het werk te krijgen, ook omdat de doelgroep kwetsbaarder wordt en een lager niveau heeft.”
